Εγχειρίδιο βλακείας!

Δεν έχω διαβάσει εξυπνότερο βιβλίο, από το "Εγχειρίδιο Βλακείας" του Διονύση Χαριτόπουλου (Εκδόσεις Τόπος). Μέσα σε 100 αραιογραμμένες σελίδες και μέσα σε μιά ώρα ανάγνωσης, λες και αντιλήφθηκα ξαφνικά όλη την ανθρώπινη ύπαρξη!
Το δυνατότερό μου συναίσθημα μετά την ανάγνωση αυοτύ του βιβλίου, είναι ο θαυμασμός προς τον συγγραφέα του. Είχα διαβάσει και το "Ημών των Ιδίων" του Χαριτόπουλου, πολύ καλό βιβλίο, πολύ σύγχρονο και διδακτικό, αλλά το "Εγχειρίδιο Βλακείας" - κατά την προσωπική μου άποψη - είναι το πιο έξυπνο βιβλίο που έχει γραφτεί ποτέ!
Μιλά για την ευφυία και τη βλακεία των ανθρώπων. Εξηγεί τα πάντα, από γενετικής σκοπιάς, μέχρι κοινωνικής και τα περιγράφει τόσο παραστατικά και ρεαλιστικά, που δε μπορείς παρά να ταυτιστείς! Είναι ένα βιβλίο που πρέπει να διαβάσουν όλοι. Και οι έξυπνοι και οι λιγότερο έξυπνοι (αν και αυτοί δεν είμαι σίγουρη ότι θα το καταλάβουν). Ζητήστε το στο βιβλιοπωλείο σήμερα κιόλας, παραγγείλτε το μέσω ίντερνετ, δεν ξέρω τι θα κάνετε, όμως διαβάστε το και θα με θυμηθείτε! Πάρτε μια γεύση....


Η βλακεία είναι ανίατη. Μυαλό δεν πουλάνε ούτε στα θρανία, ούτε στη λαϊκή. Ή το'χεις, ή σου λείπει και αυτό κανείς δε μπορεί να τ'αλλάξει. Το φάρμακο κατά της βλακείας δεν έχει ακόμα βρεθεί. Όσο πιθανό είναι να βγάλει ο μονόχειρας καινούργιο χέρι άλλο τόσο πιθανό είναι να βάλει μυαλό το ντουβάρι. Ούτε οι νουθεσίες ούτε τα γράμματα ούτε τα χρόνια μπορούν να προσθέσουν ένα δράμι μυαλό - είναι σα να γράφεις στο νερό. Οι αρχαίοι δεν εντυπωσιάζονταν διόλου με τους πολυμαθείς και πολυδιαβασμένους σοφολογιότατους: ως ουδέν η μάθησις, αν μη νους παρή. Ούτε οι σύγχρονοι σοβαροί θαμπώνονται με τους περισπούδαστους. Στη δεκαετία του 1970, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής όργωνε τις ευρωπαϊκές χώρες για να πετύχει την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, του πρότειναν να πάρει μαζί του κι έναν υψηλόβαθμο διπλωμάτη και πολιτικό επιστήμονα, επειδή συν τοις άλλοις, μιλούσε εφτά γλώσσες. Ο έμπειρος πολιτικός, που γνώριζε τον προτεινόμενο, αγρίεψε (δεν ήθελε και πολύ): "Τι να τον κάνω αυτόν; Και στις εφτά βλακείες θα λέει!"


Το χαρτί δεν είναι πιστοποιητικό ευφυίας. Αν το μυαλό κάποιου φτάνει για να πάρει δίπλωμα οδήγησης, κατά πάσα πιθανότητα φτάνει και για να πάρει ένα δίπλωμα σπουδών - τα νοητικά απαιτούμενα είναι περίπου ισοδύναμα. Άπαξ και μπορεί ν'απομνημονεύσει τον ΚΟΚ και τα σήματα, το μόνο που χριεάζεται για το "χαρτί" είναι να στρώσει κώλο στην αποστήθιση, να μουλαρώσει δεόντως και αμέτι μουχαμέτι, έστω και νύχτα, θα το πάρει το στραβόχαρτο. Τώρα, γιατί το μούτρο ταξιτζής δεν έγινε μούτρο δικηγόρος, το ζήτημα δεν είναι νοητικό, αλλά κοινωνικό: όχι στενά οικονομικό, αλλά και ερεθισμάτων του περιβάλλοντος - είναι πολλοί αυτοί που σπούδασαν με χίλιες δυό στερήσεις, αλλά κανείς που δεν το είχε τάμα. Εννοείται πως οι γόνοι των εύπορων οικογενειών σπουδάζουν απαξάπαντες και αρκετοί σε φημισμένα ιδρύματα του εξωτερικού - το επιτάσσει το περιβάλλον. Δεν είναι σπάνιο το ενσταντανέ του μπούλη να ποζάρει με την τήβεννο του Χάρβαρντ και το πτυχίο ρολό στα χέρια του να μην ξέρει πού να το βάλει...


Ο γελοίος είναι άλλου είδους ταραχή. Είναι βλάκας με έπαρση. Η μεγάλη ιδέα που έχει για τον εαυτό του τον χαντακώνει και γίνεται φαιδρός, γραφικός, καβαλημένος, δήθεν, ψώνιο,...........
Και όσο πιο υπερβολική είναι η φανταστική εικόνα που προβάλλει προς τους άλλους, τόσο περισσότερο διψάει για επιβεβαίωση και αναγνώριση. Βέβαια, ό,τι και να πεις για τον εαυτό σου, ο άλλος σε βλέπει. Κι επειδή ο κομπασμός και η αμετροέπεια εκτός από βλακεία είναι και απρέπεια, τον γελοίο και μαλάκα να τον πεις δεν είναι λάθος....


Μόνο ακίνητος γλυτώνεις απ'τα φίδια. Είναι γνωστό ότι τη φήμη και την επιτυχία ακολουθεί η συκοφαντία. Έτοιμοι είναι οι άλλοι, στημένη την έχουν να ρίξουν το δηλητήριο, να πάρουν το κεφάλι που ξεχώρισε, ν'αφήσουν αισχρά υπονοούμενα. Για το φθονερό ζωντόβολο η συκοφαντία είναι ακατανίκητη έξη - προσφέρει μια αυταπάτη μεγάλης ανακούφισης, καθώς του δίνει την ψευδαίσθηση ότι έτσι εξισώνεται με αυτόν που βρίζει: "ο φθόνος είναι συντετριμμένος θαυμασμός" (Κίρκεγκορ). Κατά κανόνα οι βλάκες και οι ελλειμματικοί λυσσάνε και βγάζουν αφρούς, ιδίως γι αυτό που τραβάνε προσωπικό ζόρι, που τρώει τα δικά τους σωθικά: ο πολιτικός θάβει τον πολιτικό, ο συγγραφέας κακολογεί τον συγγραφέα, ο πρώην εραστής τον νυν και οι εξ επαγγέλματος παντογνώστες δημοσιογράφοι δεν αφήνουν κανέναν ακουσκουσούρευτο. Πίσω από κάθε δηλητηριώδη επίθεση και αισχρό υπονοούμενο κραυγάζει το πληγωμένο εγώ του ανεπαρκούς ηλίθιου: "Μπορώ να συγχωρήσω τα πάντα, εκτός από το να είσαι αυτό που είσαι. Εκτός από το να μην είμαι αυτό που είσαι εσύ" (Σέλερ)


Κύριε Χαριτόπουλε, τα σέβη μου....